สงครามอิสราเอล-ปาเลสไตน์ปะทุขึ้นอีกครั้ง วันที่ 7 ต.ค. 2023 ซึ่งครั้งนี้กองกำลัง ฮามาส ได้จับแรงชาวไทยในอิสราเอลไปเป็นตัวประกัน และมีรายงานคนไทยเสียชีวิตในสงครามครั้งนี้ 10 รายแล้ว
แล้วกลุ่มฮามาสคือใคร ข้อพิพาทของสงคราม อิสราเอล-ปาเลสไตน์ คืออะไร พี่ทุยสรุปมาให้แล้ว ไปฟังกัน
ฮามาส คือใคร ?
ฮามาส คือ กลุ่มติดอาวุธ ซึ่งเป็นกลุ่มคนจากปาเลสไตน์ที่เคร่งศาสนามาก ได้รับการสนับสนุนด้านเงินทุน อาวุธ การซ้อมรบจากประเทศอิหร่าน ปกครองพื้นที่ฉนวนกาซาที่มีพื้นที่อยู่ 365 ตารางกิโลเมตร ในปี 2007 ถูกขึ้นทะเบียนเป็นกลุ่มก่อการร้ายโดยสหรัฐอเมริกา
ฮามาสโจมตีอิสราเอล ทำไม ? ต้องการอะไร ?
ฮามาสต้องการทวงคืนดินแดนปาเลสไตน์จากเหตุการณ์การแบ่งดินแดงเมื่อ ปี 1993 จากข้อตกลงออสโล ที่อิสราเอลกับองค์กรปลดปล่อยปาเลสไตน์ (PLO) ตกลงยกพื้นที่กาซ่าให้ปาเลสไตน์ แบ่งเขตเวสต์แบงก์ตามสัดส่วน แต่ชาวปาเลสไตน์ที่ถูกเอาเปรียบมานาน มองว่าข้อตกลงนี้ประนีประนอมเกินไป และหันไปสนับสนุนกลุ่มฮามาสที่แข็งกร้าวต่ออิสราเอลมากกว่า PLO
ฮามาส ต้องการจะสถาปนา “รัฐปาเลสไตน์” ขึ้นมาภายในพื้นที่ปกครองของตนเอง ในลักษณะที่เป็น “Two-State Solution” หรือการจัดตั้งรัฐสองรัฐ ซึ่งอิสราเอลเองก็ไม่ต้องการให้เกิด เพราะมองว่าพื้นที่ต่าง ๆ นั้นยึดมาได้จากอาหรับตั้งแต่สมัยสงคราม 6 วันแล้ว (Six Day War) เมื่อปี 1967
จุดเริ่มต้นของความขัดแย้งอิสราเอล – กลุ่มฮามาส
กลุ่มฮามาสเกิดขึ้นเมื่อปี 1987 ในช่วงเวลาที่ชาวปาเลสไตน์เรียกร้องให้อิสราเอลคืนเขตเวสต์แบงก์ เยรูซาเล็มตะวันออก และกาซา ซึ่งเป็นพื้นที่ที่สหประชาชาติมีมติให้เป็นของปาเลสไตน์ แต่กลับถูกอิสราเอลยึดไปหลังชนะสงคราม 6 วัน
ปี 1993 อิสราเอลกับองค์กรปลดปล่อยปาเลสไตน์ (PLO) มีข้อตกลงยกพื้นที่กาซ่าให้ปาเลสไตน์ แบ่งเขตเวสต์แบงก์ตามสัดส่วน ชาวปาเลสไตน์ที่ถูกเอาเปรียบมานานจึงมองข้อตกลงนี้ประนีประนอมเกินไป และหันไปสนับสนุนกลุ่มฮามาสที่แข็งกร้าวต่ออิสราเอลมากกว่า PLO
ปี 2006 พรรคฮามาสก้าวขึ้นมาเป็นผู้ปกครองพื้นที่กาซ่า หลังคว้าที่นั่งในสภาได้ 74 ที่นั่ง ส่วน PLO ซึ่งเป็นที่รู้จักกันในชื่อฟาตาห์ คว้าได้เพียง 45 ที่นั่ง อิสราเอลไม่พอใจกับการเลือกตั้งครั้งนี้โดยมองว่าฮามาสเป็นกลุ่มก่อการร้าย
ตั้งแต่ปี 2007 อิสราเอลปิดล้อมเขตกาซ่าเพื่อจำกัดการนำเข้าไฟฟ้า น้ำ อาหาร และยา เพื่อกดดันประชาชนให้ต่อต้านฮามาสที่ทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ยากลำบาก ส่วนอาวุธที่สนับสนุนโดยอิหร่านซึ่งเคยนำเข้าผ่านชายแดนอียิปต์และซูดานก็ไม่สามารถนำเข้าได้แล้วเมื่อทั้งสองชาติหันมาเป็นพันธมิตรกับอิสราเอล และปิดพรมแดน
ด้วยความเป็นอยู่ที่ยากลำบากทำให้มีหลายชาติที่ไม่ได้มองว่าฮามาสเป็นกลุ่มก่อการร้าย เช่น การ์ตา และอีกหลายประเทศ ให้ความสนับสนุนความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม แต่ไม่มีใครรู้ว่าเงินจำนวนนี้ไปถึงประชาชนมากน้อยแค่ไหน
ฮามาส กลุ่มติดอาวุธที่รวยที่สุดอันดับ 3 ของโลก
ปี 2018 Forbes จัดอันดับให้กลุ่มฮามาสเป็นกองกำลังติดอาวุธที่รวยเป็นอันดับ 3 ของโลก มีรายได้ต่อปี 700 ล้านดอลลาร์ แต่กลับมีโรงพยาบาลเพียง 11 แห่ง ที่ดูแลประชาชนในพื้นที่ถึง 2 ล้านคน สวนทางอาวุธที่แกร่งพอจะแลกหมัดกับกองทัพอิสราเอลได้อย่างยาวนาน
สรุป Timeline ความขัดแย้งอิสราเอลและปาเลสไตน์
ปี 1918
- หลังสงครามโลกครั้งที่ 1
- จักรวรรดิออตโตมันอยู่ฝ่ายผู้แพ้สงคราม ดินแดนที่อยู่ภายใต้การปกครองซึ่งคือ ปาเลสไตน์ เปลี่ยนมือไปอยู่กับอังกฤษ
- ขณะนั้นประชากรที่อาศัยอยู่เป็นชาวอาหรับ โดยมีชาวยิวอาศัยอยู่เป็นส่วนน้อย
ปี 1920-1940
- อังกฤษกำหนดให้ดินแดน “ปาเลสไตน์” นี้เป็น “รัฐชาติชาวยิว”
- ชาวยิวอพยพเข้าอาศัยมากขึ้น หนีภัยสงครามจากยุโรป
- ชาวยิวมีมุมมองว่าตนเองมีสิทธิ์ในดินแดนนี้เพราะเป็นที่อยู่อาศัยของบรรพบุรุษ
- ชาวอาหรับมองว่าเป็นที่อยู่อาศัยของพวกเขาเช่นกัน
ปี 1947
- UN มีมติให้แบ่งดินแดนปาเลสไตน์ออกเป็นรัฐของชาวยิวและชาวอาหรับแยกกัน
- ให้เยรูซาเลมเป็นเมืองนานาชาติ
- ผู้นำชาวยิวยอมรับข้อตกลงนี้แต่ผู้นำชาวอาหรับไม่เห็นด้วย
ปี 1948
- ชาวยิวจัดตั้งประเทศอิสราเอล เพิ่มความไม่พอใจให้กับชาวอาหรับ
- เกิดสงครามขึ้น โดยกองทัพจากประเทศอาหรับ ได้แก่ อียิปต์ เลบานอน ซีเรีย และจอร์แดน สนับสนุนฝั่งปาเลสไตน์
- ชาวปาเลสไตน์หลายแสนคนถูกบังคับให้อพยพหนีภัยสงคราม
- สุดท้ายอิสราเอลเป็นฝ่ายยึดดินแดนส่วนใหญ่ของปาเลสไตน์
- จอร์แดนได้พื้นที่เวสต์แบงก์
- อียิปต์ได้ครอบครองกาซา
- ส่วนเยรูซาเลมฝั่งตะวันตกถูกแบ่งให้อิสราเอล และฝั่งตะวันออกเป็นของจอร์แดน
ปี 1967
- สงคราม 6 วัน (Six Day War)
- อิสราเอลเป็นฝ่ายเผด็จศึกในด้วยเวลาเพียง 6 วัน ยึดครองเยรูซาเลมตะวันออก, เวสต์แบงก์, ฉนวนกาซา, พื้นที่ส่วนใหญ่ของที่ราบสูงโกลันของซีเรีย และแหลมไซนาย
- ชาวปาเลสไตน์ที่อพยพได้หนีภัยได้อาศัยอยู่ในกาซาและเขตเวสต์แบงก์
- ปาเลสไตน์มองว่าเยรูซาเลมตะวันออกจะเป็นเมืองหลวงของรัฐปาเลสไตน์ในอนาคต
- อิสราเอลมองว่านครเยรูซาเลมทั้งหมดเป็นเมืองหลวงของตน
ปี 1987
- กลุ่มฮามาสเกิดขึ้นในช่วงที่ชาวปาเลสไตน์เรียกร้องให้อิสราเอลคืน เขตเวสต์แบงก์ เยรูซาเล็มตะวันออก และกาซา ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ UN มีมติให้เป็นของปาเลสไตน์
ปี 1993
- อิสราเอลกับองค์กรปลดปล่อยปาเลสไตน์ (PLO) ตกลงยกพื้นที่กาซ่าให้ปาเลสไตน์ แบ่งเขตเวสต์แบงก์ตามสัดส่วน
- แต่ชาวปาเลสไตน์ที่ถูกเอาเปรียบมานาน มองข้อตกลงนี้ประนีประนอมเกินไป และหันไปสนับสนุนกลุ่มฮามาสที่แข็งกร้าวต่ออิสราเอลมากกว่า PLO
ปี 2006
- พรรคฮามาสก้าวขึ้นมาเป็นผู้ปกครองพื้นที่กาซ่า หลังคว้าที่นั่งในสภาได้ 74 ที่นั่ง
- อิสราเอลไม่พอใจกับการเลือกตั้งครั้งนี้โดยมองว่าฮามาสเป็นกลุ่มก่อการร้าย
ปี 2007
- อิสราเอลปิดล้อมเขตกาซ่าเพื่อจำกัดการนำเข้าไฟฟ้า น้ำ อาหาร และยา
- กดดันประชาชนให้ต่อต้านฮามาสที่ทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ยากลำบาก
ปี 2018
- Forbes จัดอันดับให้กลุ่มฮามาสเป็นกองกำลังติดอาวุธที่รวยเป็นอันดับ 3 ของโลก มีรายได้ต่อปี 700 ล้านดอลลาร์
ปี 2021
- อิสราเอลได้ขับไล่ชาวปาเลสไตน์ออกจากเยรูซาเลม
- เกิดการปะทะระหว่างตำรวจอิสราเอลและชาวปาเลสไตน์ที่มัสยิดอักซอ ชาวปาเลสไตน์เสียชีวิตจำนวนมาก
- กลุ่มฮามาสยิงจรวดโจมตีเมืองเทลอาวีฟในอิสราเอล และอิสราเอลตอบโต้ด้วยการโจมตีทางอากาศ
- การโจมตียืดเยื้อ 11 วัน มีผู้เสียชีวิต 240 คน
ปี 2023
- 7 ต.ค. กลุ่มฮามาส (Hamas) หรือองค์กรการเมืองติดอาวุธของชาวปาเลสไตน์ ได้ยิงจรวดถล่มพื้นที่อิสราเอลตอนใต้
- ฮามาสรายงานว่า ปล่อยจรวดกว่า 5,000 ลูกในการโจมตีครั้งแรก แต่กองทัพอิสราเอลแย้งว่ามีการยิงจรวดมาเพียง 2,200-2,500 ลูก แต่ก็เกิดผลกระทบและความเสียหายต่ออิสราเอล โดยพื้นที่ที่อยู่อาศัยหลายแห่งถูกโจมตี ผู้คนต้องหลบภัยอยู่ใต้อาคารต่าง ๆ
- อิสราเอลมีรายงานผู้เสียชีวิตกว่า 700 คน ส่วนในกาซาชาวปาเลสไตน์เสียชีวิตกว่า 400 คน
อาจพอสรุปได้ว่าด้วยเม็ดเงินรายได้อันมหาศาลขนาดนี้ ไม่แน่ว่าความขัดแย้งในปัจจุบันอาจเป็นความตั้งใจให้คงอยู่เพื่อสร้างประโยชน์ต่อกระเป๋าเงินของหลายฝ่ายในพื้นที่ขัดแย้งนั้นก็เป็นได้ แต่ที่รู้แน่ชัดก็คือ ประชาชนในพื้นที่กาซ่านั้นเป็นเพียงแค่หมากในกระดานอำนาจและผลประโยชน์นี้
อ่านเพิ่ม