เล่นหวยช่วยให้ “GDP” ประเทศ​โตขึ้น

หลายคนอาจจะรู้สึกตื่นเต้นและกระชุ่มกระชวย​เป็นพิเศษเมื่อถึงทุกวันที่​ 1 และ​ 16​ ของทุกเดือน​โดยไม่ต้องรอให้ถึงวันสำคัญ​ที่หลาย ๆ​ เดือนถึงวนมาสักครั้ง​ ขาประจำอาจโต้ว่าก็​ในเมื่อมีวันหวยออกให้ลุ้นตั้งเดือนละ​ 2 ครั้งจะรอทำไมล่ะ​ เหตุผลด้านสุขภาพก็มา​ เช่น​ การตื่นเต้นให้เลือดสูบฉีด​มีผลดีต่อร่างกายนะ​ ต่อจากนั้นเหตุผลด้านจริยธรรม​ก็ตามมา​ อย่างเช่น การซื้อหวย​ นอกจากจะได้ลุ้นโชค​ เผื่อเป็นเศรษฐีใหม่กับเค้าเเล้ว​ ยังช่วยให้รัฐบาลมีรายได้​ “GDP”​ ของประเทศเพิ่มด้วยนะ​ จิตสาธารณะ​ไปอีก​ ฮ่า ๆ

ซึ่งประเด็นที่พี่ทุยอยากชวนคุยวันนี้ก็คือข้ออ้างที่ว่า​ “การซื้อหวยและการเล่นพนันช่วยเพิ่ม​ GDP​ ของประเทศ​จริงมั้ย?“ นี่แหละ จะตอบคำถามข้อนี้ได้​ เราก็ต้องมาดูความหมาย​ของเค้า​ ก่อนจะไปพูดเรื่องซับซ้อน​อย่าง​ GDP​ เรามาอุ่นเครื่องด้วยเรื่องใกล้ตัวอย่างหวยกันก่อนดีกว่าเนอะ

หวยมีมานาน​ เก่าแก่ยิ่งกว่าธนาคารแห่งแรกซะอีก

ย้อนกลับไปในสมัย​รัชกาลที่​ 3 เมื่อปี พ.ศ. 2375 นู่นเลย​ ซึ่งเป็นช่วงข้าวยากหมากแพง​ ผู้คนไม่ค่อยยอมใช้เงิน​ สภาพเศรษฐกิจ​ก็เลยยิ่งฝืดเข้าไปใหญ่​ ธนาคารก็ยังไม่มี​ จนถึง​ พ​.ศ. 2449 โน่นแหละ​ จึงจะมีธนาคารแห่งแรกชื่อว่าสยามกัมมาจลหรือธนาคารไทยพาณิชย์​ในปัจจุบันให้คนได้ฝากเงิน​ คนสมัยนั้นจึงนิยมเก็บเงินไว้ในโอ่งหรือไหแล้วฝังดินเอาไว้​ ไม่นานรัชกาลที่​ 3 จึงโปรดเกล้าฯ​ ให้มีการตั้งโรงหวยขึ้นมา​ อาจจะด้วยเพราะเล็งเห็นว่ากิจกรรมทางเศรษฐกิจ​จะช่วยให้การเงินบ้านเมืองดีขึ้น​ สรุปได้ว่า​ หวยเก่าแก่ถึงขนาดเกิดขึ้นก่อนธนาคารอีกนะจ้ะ

หวยในระยะแรกแพร่หลาย​อยู่ในหมู่คนจีน​ สักระยะหนึ่งถึงลามมายัง​คนไทย​ โดยโรงหวยนั้นเป็นของรัฐแต่มีเอกชนเป็นผู้ได้รับสัมปทาน​ พูดง่าย ๆ​ ว่ามีลักษณะ​เป็นรัฐวิสาหากิจ​นั่นแหละ​​ และต่อมาในสมัยรัชกาลที่​ 5 ซึ่งก็ได้มีการออกลอตเตอรี่​ครั้งแรก​ แต่ออกเฉพาะในโอกาสสำคัญ​ ๆ​ เท่านั้น​ ท้ายที่สุดระบบก็ได้เปลี่ยนมาออกลอตเตอรี่ประจำเหมือน​ทุกวันนี้เมื่อปี พ.ศ. 2475 ต่อมาในปีพ.ศ. 2482 สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลแห่งประเทศไทยก็ได้ถือกำเนิดขึ้น

ส่วนอีกประเด็นที่เราพอจะคุ้นหูกันอยู่แล้วก็คือเรื่องของตัวเลข GDP มาทบทวนกัน

GDP​ ย่อมาจาก​ Gross Domestic Products หรือผลิตภัณฑ์​มวลรวมในประเทศ​ แปลไทยเป็นไทยอีกทีก็คือ​ GDP​คิดรวมรายได้ที่เกิดขึ้นภายในประเทศทั้งหมดเลย​ ไม่ว่าผู้ที่ทำให้เกิดรายได้นั้นจะเป็นคนชาติไหนหรือมาอยู่ไทยแค่ช่วงเวลาสั้น ๆ​ ก็ตาม​ เช่น​ รายได้ที่เกิดจากนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวไทย​ พี่ทุยได้เคยเล่าถึง​ GDP​ อย่างละเอียดแบบจับเข่าคุยเลยในบทความหัวข้อ​ “GDP​ คืออะไร?” ใครสนใจ​ ไปอ่านกันได้นะจ้ะ

GDP มีองค์ประกอบ​อยู่​ 5 อย่าง​ คือ​ การบริโภค​ของภาคเอกชนและประชาชน​ ซื้อของ​การลงทุนของภาคเอกชน​ การใช้จ่ายหรือการลงทุนของรัฐบาล​ และการนำเข้า-ส่งออก​

ดังนั้นการซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาลจึงจัดเป็น​ การบริโภค​ของภาคเอกชนและประชาชน​ และเป็นการเพิ่ม GDP​ ให้ประเทศ เพราะก็ถือว่าเป็นการซื้อของอย่างหนึ่งไง

พี่ทุยหมายถึงการซื้อหวยรัฐบาล​ ไม่ใช่หวยใต้ดินนะ​เพราะกองสลากฯ เค้าเสียภาษีให้รัฐบาล​อย่างถูกต้องตามกฎหมาย​ ถ้าไปซื้อหวยใต้ดินทั่วไป​ไม่นับว่าเป็นการเพิ่ม GDP ให้ประเทศนะ​ เพราะเค้าไม่ได้เสียภาษีอย่างถูกต้องตามกฎหมาย จึงสรุปได้ด้วยว่า​ การเล่นการพนัน​ เช่น​ แทงบอล​ แข่งม้า​ หรือการพนันออนไลน์​อย่าง​บาคาร่าออนไลน์​ไม่จัดเป็นกิจกรรมที่ช่วยเพิ่ม​ GDP ให้ประเทศ​ด้วยเช่นกัน เพราะฉะนั้นถ้า​เล่นหวยใต้ดินหรือเล่นการพนันออนไลน์​ จะอ้างว่าเพราะมีจิตสาธารณะ​อยากช่วยเศรษฐกิจ​ประเทศ​ไม่ได้นะจ้ะ​ ฮ่า ๆ

และรายได้ภาษีจากกองสลากที่ส่งให้รัฐบาลก็ไม่ได้ธรรมดาเลยนะ​ แต่เป็นรัฐวิสาหกิจ​ที่ทำรายได้ให้รัฐบาล ได้สูงสุด​มานาน​ นานขนาดที่ว่าในสมัยรัชกาล​ที่​ 5 รัฐ​เลิกอากรหวยได้ยาก​ เพราะเป็นรายได้หลักของรัฐบาลซึ่งหวยยังเป็นรายได้หลักของรัฐบาลอยู่ในทุกวันนี้เลยก็ว่าได้

ในปีงบประมาณ 2562 (ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2561 – กันยายน 2562) รัฐมีรายได้ทั้งสิ้น 169,159 ล้านบาท รัฐวิสาหกิจที่ทำเงินให้รัฐได้อันดับที่ 1-5 คือ

1. สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล จำนวนเงิน 41,916 ล้านบาท คิดเป็น​ 24.78%
2. บริษัท ปตท.จำกัด (มหาชน) จำนวนเงิน 29,198 ล้านบาท คิดเป็น​ 17.26%
3. การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย จำนวนเงิน 18,924 ล้านบาท คิดเป็น​ 11.20%
4. ธนาคารออมสิน จำนวนเงิน 16,538 ล้านบาท คิดเป็น​ 9.77%
5. การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค จำนวนเงิน 10,903 ล้านบาท คิดเป็น​ 6.45%

จะเห็นได้ว่ารัฐบาลมีรายได้จากสลากกินแบ่งรัฐบาล​มากเลยทีเดียว​

กำไรและจำนวนเงินที่ส่งให้รัฐย้อนหลังตั้งแต่​ปี​ 2556-2561 

ปี 2556 นำส่งรัฐบาล 15,082 ล้านบาท​ และมีกำไร 3,198 ล้านบาท
ปี 2557 นำส่งรัฐบาล 15,311 ล้านบาท​ และมีกำไร 3,111 ล้านบาท
ปี 2558 นำส่งรัฐบาล 15,432 ล้านบาท​ และมีกำไร 3,524 ล้านบาท
ปี 2559 นำส่งรัฐบาล 25,919 ล้านบาท​ และมีกำไร 5,188 ล้านบาท
ปี 2560 นำส่งรัฐบาล 30,947 ล้านบาท​ และมีกำไร 6,450 ล้านบาท
ปี 2561 นำส่งรัฐบาล 40,850 ล้านบาท​ และมีกำไร 7,657 ล้านบาท

พี่ทุยเชื่อว่ามาถึงตรงนี้​ หลายคนอาจจะตั้งคำถามขึ้นมาทันทีว่า​ ทำไมกำไรของกองสลากถึงน้อยกว่าจำนวนเงินที่ส่งรัฐอีกล่ะ? ​ มาดูกันดีกว่าว่า

หวย​ 1 ใบ​ 80​ บาทนี้มีต้นทุน​ กำไรยังไงบ้าง

60% จะเป็นเงินรางวัล​ เทียบเท่ากับ​ 48​ บาท
ไม่น้อยกว่า​ 20% เป็นรายได้แผ่นดิน (ตรงนี้ปรับลดมาแล้วจาก​ 28%) เทียบเท่ากับ​ 16​ บาท
ไม่น้อยกว่า​ 17% เป็นค่าใช้จ่าย​ในการบริหารงานและค่าใช้จ่ายในการขาย (เพิ่มมาจาก12%)​ เทียบเท่ากับ​13.60 บาท
3% เป็นเงินกองทุน​สลากกินแบ่งรัฐบาล​เพื่อพัฒนา​สังคม​ เทียบเท่ากับ​ 2.40 บาท​

เมื่อหักต้นทุนและนำรายได้ 20% ส่งรัฐบาล​ เค้าก็เลยมีกำไรน้อยยังไงล่ะ​

นี่ขนาดว่าประเทศไทย​มีวันหวยออกแค่เดือนละ​ 2 ครั้งรายได้ยังมากมายขนาดนี้​ ซึ่งถ้าเทียบกับความถี่ของหลาย ๆ​ ประเทศแล้ว​ พี่ทุยบอกเลยว่าความถี่​ 2 ครั้งต่อเดือนของไทยเทียบไม่ติดฝุ่นเลย​ ตัวอย่างเช่น​ ประเทศ​บ้านใกล้เรือนเคียงของไทย​ อย่างมาเลเซีย เเละญี่ปุ่น​ หวยออกอาทิตย์​ละ​ 6 วัน​ ฟิลิปปินส์​หวยออกอาทิตย์ละ​ 5 วัน​ ฝรั่งเศส​หวยออก​อาทิตย์​ละ​ 3 วัน​ ส่วนสเปนพีคสุดเพราะมีการออกหวยถี่ในทุก ๆ​ 5 นาทีเลย !

สรุปได้สั้น ๆ​ ว่าถ้าเราซื้อหวยหรือเล่นพนันที่เสียภาษีอย่างถูกกฎหมาย (ตามกฎหมาย​ของประเทศ​นั้น ๆ​ แต่ไทยเราไม่มีบ่อนแบบถูกกฎหมายนะ)​ รายได้ก็จะเข้ารัฐ​และส่งผลถึง GDP​ แต่ก็อาจจะไม่ใช่กิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ทำให้เกิดสภาพคล่องในระบบมากนัก​ ยังมีวิธีอื่น ๆ​ อีกมากมายที่จะช่วยหนุน GDP ของประเทศ​ เช่น​ การท่องเที่ยว​ การกินใช้ทั่วไป​ เป็นต้น​ ยังไงก็อย่าซื้อกันจนหน้ามืด​ อยู่ในความสมเหตุสมผล​และงบประมาณ​อันสมควรด้วยนะจ้ะ​ เพราะอีกสิ่งหนึ่งที่สำ​คัญ​ไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าเศรษฐกิจ​ของชาติ ก็คือเศรษฐกิจ​ของตัวเราเองเนี่ยแหละ