กาลครั้งหนึ่ง ผู้หญิงไม่มีสิทธิเปิดบัญชีธนาคาร

ทุกวันนี้ใครคิดอยากจะเปิดบัญชีเงินฝาก ก็ทำได้ง่าย ๆ เพศไหนก็เปิดบัญชีเงินฝากได้ แต่ย้อนกลับไปเมื่อพันปีก่อน ผู้หญิงไม่มีสิทธิเปิดบัญชีธนาคาร ไม่มีสิทธิที่จะเป็นเจ้าของทรัพย์สิน สมบัติใด ๆ ก็ต้องยกให้เป็นของสามี วันนี้พี่ทุยพาย้อนกลับไปรำลึก ช่วงเวลาอันยากลำบากของผู้หญิง ที่ไม่มีแม้โอกาสจะมีความมั่นคงทางการเงินเป็นของตัวเอง

ยุคกลาง ผู้หญิงไม่มีสิทธิเปิดบัญชีธนาคาร

ปี 1100 มีการรวมกฎหมายนอร์มันและแองโกลแซ็กซอนเข้าด้วยกัน โดยภายใต้กฎหมายนี้มีความเชื่อว่า ชายและหญิงที่แต่งงานกันแล้วเป็นคนคนเดียวกัน 

จึงระบุให้ ผู้หญิงที่แต่งงานแล้วเป็นทรัพย์สินของสามี ไม่มีสิทธิถูกมองเป็นบุคคลคนหนึ่งอีกต่อไป และห้ามผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว เป็นเจ้าของทรัพย์สินหรือธุรกิจบางอย่าง จะต้องเป็นหม้ายถึงจะได้รับสิทธิเหล่านี้ 

ซึ่งรวมไปถึงสิทธิในการเปิดบัญชีเงินฝากกับธนาคาร ที่ผู้หญิงหลายประเทศในยุโรปไม่สามารถเปิดบัญชีเงินฝากเองได้ ต้องได้รับการอนุมัติจากสามีก่อน รวมถึงการถือครองอสังหาริมทรัพย์ พ่อแม่ที่จะยกมรดกให้ลูกสาว ต้องเอาทรัพย์สินไปเข้าทรัสต์แล้วระบุให้ลูกสาวคนนั้น ๆ เป็นผู้รับผลประโยชน์

ภายหลังอังกฤษรุกรานสหรัฐอเมริกา กฎหมายที่จำกัดสิทธิทางการเงินสตรีก็ถูกนำไปใช้ในอาณานิคมใหม่ด้วย

ผู้หญิงเปิดบัญชีเงินฝากกับธนาคารได้เองเมื่อใด

หลังยุโรปเข้าสู่ยุคอุตสาหกรรม มีการขยายตัวทางเศรษฐกิจมากขึ้น ผู้หญิงเริ่มมีบทบาทในสังคม มีโอกาสในการทำงาน ทำให้มีการเปิดให้ผู้หญิงเข้าถึงสิทธิทางการเงินมากขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

ช่วงเข้าสู่ศตวรรษที่ 18 ในฝรั่งเศส สิทธิทางการเงินของผู้หญิงกลับมาอีกครั้ง โดยปี 1791 ผู้หญิงมีสิทธิเท่าเทียมในการรับมรดกอีกครั้ง แม้ว่าสิทธินี้ก็หายไปหลังจากระบอบกษัตริย์ของฝรั่งเศสล่มสลาย 

โดยฝรั่งเศสให้ผู้หญิงโสด มีสิทธิเปิดบัญชีธนาคารได้ในปี 1881 ก่อนจะขยายสิทธินี้ให้กับผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว ในปี 1886 

ซึ่งกว่าที่ผู้หญิงในอังกฤษจะได้รับอนุญาตให้สามารถเปิดบัญชีธนาคารด้วยชื่อตัวเองได้ เข้าถึงสิทธิฝากเงินหรือขอสินเชื่อ ก็ล่วงเข้าปี 1975 ไปแล้ว โดยปีเดียวกันในสหรัฐฯ ที่นิวยอร์ก​ มีการเปิดธนาคารพาณิชย์สำหรับผู้หญิงแห่งแรก ภายใต้ชื่อ First Women’s Bank

ก้าวสำคัญของสิทธิการเงินของผู้หญิง

ปี 1880 แมรี่ เกจ เปิดตลาดหลักทรัพย์แห่งแรกสำหรับผู้หญิง อนุญาตให้ผู้หญิงสามารถเก็งกำไรหุ้นรถไฟได้ จากที่ก่อนหน้านั้น ผู้หญิงต้องลงทุนผ่านพ่อค้าคนกลางที่คิดราคาแพง และมักถูกกีดกันไม่ให้เข้าไปเกี่ยวข้องกับตลาดหุ้นมากเกินไป เพราะถูกมองว่าเป็นเพศที่มีอ่อนไหวมากกว่าจะรับมือกับความผันผวนของโลกการลงทุนได้ 

ปี 1868 อังกฤษเริ่มร่างกฎหมายทรัพย์สินของผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว ฉบับปรับปรุง และนำมาใช้บังคับในปี 1870 โดยกฎหมายนี้อนุญาตให้ผู้หญิงที่แต่งงานแล้วถือครองค่าแรงของตัวเอง และลงทุน แยกจากสามีได้ โดยต่อมาปี 1882 ก็ขยายสิทธิให้ผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว สามารถซื้อ ขาย หรือเป็นเจ้าของทรัพย์สิน รวมถึงเก็บรายได้ที่ได้รับจากทรัพย์สินหรืออาชีพได้

ในปี 1903 แมกกี้ เลน่า วอล์คเกอร์ เป็นผู้หญิงคนแรกที่เปิดธนาคารของตัวเองในสหรัฐฯ​ แต่ถึงแม้จะเปิดธนาคารได้ แต่ตัวเธอเองกลับไม่สามารถเปิดบัญชีธนาคารส่วนตัวได้ หากไม่ได้รับความช่วยเหลือและยินยอมจากผู้ชาย 

ปี 1974 สหรัฐฯ​ ผ่านกฎหมายโอกาสด้านสินเชื่อที่เท่าเทียม จากที่ก่อนหน้านั้น ธนาคารกำหนดให้ผู้หญิงโสด หม้าย หรือหย่าร้าง ต้องให้ผู้ชายมาเซ็นใบสมัครสินเชื่อ โดยการอนุมัติสินเชื่อจะได้มากที่สุดประมาณ 50% ของมูลค่าค่าจ้างที่ได้รับ

ในปี 1976 ผู้หญิงชาวไอริช สามารถเป็นเจ้าของบ้านในชื่อตนเองได้

ปี 1986 อังกฤษอนุญาตให้ผู้หญิงเกษียณอายุในช่วงอายุเดียวกับผู้ชาย และสามารถรับงานกะกลางคืนในโรงงาน โดยที่ได้รับค่าตอบแทนที่ดีได้ 

ปัจจุบันประเทศไหนที่ ผู้หญิงไม่มีสิทธิเปิดบัญชีธนาคาร

ข้อมูล ณ ปี 2023 พบว่า ประเทศส่วนใหญ่ก็มีความเท่าเทียมกันแล้ว ประเทศส่วนน้อยที่ยังมีความไม่เท่าเทียมในการเปิดบัญชีธนาคารระหว่างเพศหญิงและชายอย่างชัดเจน ก็จะเป็นประเทศที่อยู่ในทวีปแอฟริกา ประกอบด้วย แคเมอรูน, ชาด, อิเควทอเรียล กินี, เอสวาตีนี, กินี-บิสเซา และ ไนเจอร์ 

ซึ่งถ้าดูแนวโน้มรายปีย้อนหลัง ความเท่าเทียมด้านสิทธิการเงินของหญิงและชายมีพัฒนาการที่ดีมากขึ้นเรื่อย ๆ

รายงาน Global Findex ของ Worldbank ระบุว่า ในช่วงปี 2017-2021 ช่องว่างระหว่างเพศหญิงและชายในการเป็นเจ้าของบัญชีธนาคารในประเทศกำลังพัฒนา ลดลงเหลือ 6% จากที่เคยอยู่ในระดับ 9% มาหลายปี ส่วนประเทศพัฒนาแล้ว ผู้หญิงและผู้ชายมีความเท่าเทียมในระดับใกล้กันมาก ๆ ในการมีบัญชีธนาคาร

แต่ในซับซาฮารา แอฟริกา กับตะวันออกกลาง ช่องว่างในการเป็นเจ้าของบัญชีธนาคารระหว่างเพศหญิงและเพศชาย สูงถึง 12% ส่วนในแอฟริกาเหนือ อยู่ที่ 13% สูงกว่าค่าเฉลี่ยของโลกถึง 3 เท่า และคิดเป็น 2 เท่าของค่าเฉลี่ยในประเทศกำลังพัฒนาโดยรวม 

ในขณะที่ ช่องว่างของการเป็นเจ้าของบัญชีธนาคารระหว่างเพศหญิงและชาย ในเอเชียตะวันออก และแปซิฟิก อยู่ที่ 3% เท่านั้น ส่วนในละติน อเมริกา และแคริบเบียน อยู่ที่ 7%

โดยรวมก็ถือว่า โลกเรามาไกลจากยุคสิทธิทางการเงินของผู้หญิงถูกปิดกั้นมามากโขแล้ว ก็อาจจะยังมีบ้างในบางมุมของโลกที่ผู้หญิงยังไม่ได้รับความเท่าเทียมกับผู้ชายในเรื่องนี้

แต่ด้วยนวัตกรรมทางการเงินที่เพิ่มมากขึ้น การทำธุรกรรมการเงินผ่านมือถือทำได้ง่าย ก็คาดว่าจะทำให้ในอนาคต ความเหลื่อมล้ำระหว่างผู้หญิงและผู้ชายในการเข้าถึงสิทธิทางการเงินต่าง ๆ โดยเฉพาะการเปิดบัญชีธนาคาร ลดลงกว่านี้อีก ซึ่งเรื่องนี้ พี่ทุยว่า เราก็คงต้องมาติดตามดูกันต่อไป และเอาใจช่วยผู้หญิงในประเทศที่ยังมีความเหลื่อมล้ำอยู่มากกว่าประเทศอื่น ๆ 

FYI : สถิติจำนวนประชากรโลก ณ สิ้นปี 2023

ประชากรทั้งโลก 8,147.70 ล้านคน

• เพศชาย 4,110.97 ล้านคน 50.5% ของประชากรโลก
• เพศหญิง 4,036.74 ล้านคน 49.5% ของประชากรโลก

พลังการใช้จ่ายของผู้หญิงบนโลก

• ปี 2023 30 ล้านล้านดอลลาร์
• ปี 2030 40 ล้านล้านดอลลาร์ (คาดการณ์) 

อ่านเพิ่ม

• รู้จักธุรกิจ ขายบริการ ในประเทศที่อาชีพ โสเภณี ถูกกฎหมาย