มาเลเซียขึ้นแท่นประเทศรายได้สูง แต่ทำไม รายได้ต่อหัวคนไทย ยังแค่ปานกลาง

มาเลเซียขึ้นแท่นประเทศรายได้สูง แต่ทำไมรายได้ต่อหัวคนไทยยังแค่ปานกลาง

4 min read    Money Buffalo

ฉบับย่อ

  • ประเทศที่มีรายได้สูงตามเกณฑ์ของธนาคารโลกล่าสุดคือ มีรายได้มวลรวมประชาชาติต่อหัว 13,205 ดอลลาร์ หรือ 488,585 บาท ขึ้นไป
  • ถ้าดูจากข้อมูลล่าสุดของ World Bank ที่พิจารณาจัดกลุ่มรายได้ของประเทศจากข้อมูลรายได้ปี 2021 อาเซียนมีประเทศที่มีรายได้สูง 2 ประเทศคือ สิงคโปร์ กับบรูไน ส่วนมาเลเซียและไทย จัดอยู่ในกลุ่มรายได้ปานกลางค่อนข้างสูง แต่ถ้าดูตัวเลขรายได้ประชาชาติต่อหัวในปี 2022 ที่ IMF ประเมินไว้ มาเลเซียจะขึ้นเป็นประเทศรายได้สูงแล้วในการจัดกลุ่มรอบปี 2023
  • เวียดนามจะขึ้นเป็นประเทศรายได้ปานกลางค่อนข้างสูงเหมือนไทยในปี 2023 ส่วนฟิลิปปินส์จะตามมาติด ๆ ในปี 2025 ขณะที่ไทย น่าจะไม่มีการเปลี่ยนแปลงระดับรายได้เลย ยังคงเป็นประเทศรายได้ปานกลางค่อนข้างสูงต่อไป

รูปบน ของ desktop
รูปล่าง ของ mobile

ขณะที่ รายได้ต่อหัวคนไทย แทบจะไม่เพิ่มขึ้นเลยตลอดทศวรรษที่ผ่านมา ยังคงติดกับดักรายได้ปานกลางไม่ไปไหน แต่เพื่อนบ้านอย่างมาเลเซียกำลังขึ้นเป็นประเทศที่มีรายได้สูง หรือ High Income Nation อย่างไม่เป็นทางการแล้ว

เมื่อเร็ว ๆ นี้ เพิ่งมีข่าวออกมาว่า รัฐบาลมาเลเซียดูรายงานตัวเลขของกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) พบว่า คนมาเลเซียมี รายได้เฉลี่ยต่อหัวอยู่ที่ 13,268 ดอลลาร์ หรือประมาณ 490,916 บาท (อัตราแลกเปลี่ยน 1 ดอลลาร์ = 37 บาท) ซึ่งเข้าข่ายที่ธนาคารโลกจัดให้อยู่ในกลุ่มประเทศที่มีรายได้สูง 

พี่ทุยเลยอยากชวนมาดูกันว่า ถ้าอยากจะเป็นประเทศรายได้สูง ต้องมีรายได้เท่าไหร่ แล้วถ้าตัดภาพกลับมาดูที่ไทย เราจัดอยู่ในประเทศรายได้ปานกลางมานานแค่ไหนแล้ว

รายได้ต่อหัวคนไทย อยู่ในกลุ่มปานกลางค่อนข้างสูง

World Bank หรือ ธนาคารโลก ได้แบ่งประเทศในโลก ออกเป็น 4 กลุ่มรายได้ โดยจะอัปเดตรายชื่อประเทศว่าอยู่กลุ่มไหน ทุกวันที่ 1 ก.ค. ของทุกปี พิจารณาจากข้อมูล รายได้มวลรวมประชาชาติต่อหัว (GNI Per Capita) ของปีก่อนหน้าในรูปสกุลเงินดอลลาร์  

รายได้ต่อหัวคนไทย อยู่ในกลุ่มปานกลางค่อนข้างสูง

ถ้าดูข้อมูลอย่างเป็นทางการ ซึ่งก็คือ ข้อมูลที่พิจารณาจากรายได้มวลรวมประชาชาติต่อหัว หรือรายได้ที่คนในชาติแต่ละคนทำให้กับประเทศได้ ในปี 2021 จะพบว่า ประเทศในอาเซียนอยู่ในกลุ่มรายได้ดังนี้

รายได้ต่อหัวคนไทย อยู่ในกลุ่มปานกลางค่อนข้างสูง

 

จากข้อมูลนี้ จะเห็นว่า โดยรวมแล้วประเทศในอาเซียนจะมีรายได้มวลรวมประชาชาติต่อหัวต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของโลก และมีถึง 6 ประเทศที่จัดอยู่ในกลุ่มประเทศรายได้ปานกลางค่อนข้างต่ำ คือ กัมพูชา อินโดนีเซีย ลาว เมียนมา ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม

ส่วนประเทศที่มีรายได้ปานกลางค่อนข้างสูง มีอยู่ 2 ประเทศ คือ ไทย และมาเลเซีย ขณะที่ประเทศรายได้สูง คือสิงคโปร์ และบรูไน แต่พี่ทุยต้องบอกก่อนว่าข้อมูลของบรูไนนั้นเป็นตัวเลขปี 2020 ซึ่งล้าหลังกว่าประเทศอื่นที่เป็นข้อมูลปี 2021

มาเลเซียเตรียมโบกมือลาไทยจากกลุ่มประเทศรายได้ปานกลางค่อนข้างสูงคราวนี้พอมาดูข้อมูลที่กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) ที่คาดการณ์ตัวเลขรายได้ประชาชาติต่อหัว (GDP Per Capita) เอาไว้ ตั้งแต่ปี 2022-2027 ของประเทศในอาเซียน ก็พบวิวัฒนาการ ดังนี้

Middle Income Trap : กับดักเศรษฐกิจที่รอการก้าวข้าม

ถ้าอ้างอิงจากข้อมูลรายได้ต่อหัวของ IMF แล้วใช้เกณฑ์รายได้ของ World Bank ก็สรุปประเด็นสำคัญได้ ดังนี้

  • ปี 2022 มาเลเซียจะกลายเป็นประเทศที่มีรายได้สูงเหมือนกับสิงคโปร์และบรูไนแล้ว
  • เวียดนาม น่าจะขยับสถานะจากประเทศรายได้ปานกลางค่อนข้างต่ำ กลายเป็นประเทศรายได้ปานกลางค่อนข้างสูง ในปี 2023
  • ฟิลิปปินส์ จะเปลี่ยนสถานะเป็นประเทศรายได้ปานกลางค่อนข้างสูงได้ในปี 2025
  •  สถานะของไทยน่าจะไม่มีการเปลี่ยนแปลงอะไรเลยจากนี้จนถึงปี 2027 ยังคงเป็นประเทศ รายได้ปานกลางค่อนข้างสูง เช่นเดิม

พี่ทุยต้องบอกว่า ถ้ามาเลเซียกลายเป็นประเทศรายได้สูงได้ในการประเมินรอบถัดไป ก็เท่ากับมาเลเซียสามารถทำได้เร็วกว่าเป้าหมายในแผนพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติของมาเลเซียที่เคยตั้งเป้าหมายว่าจะขยับสถานะเป็นประเทศรายได้สูงให้ได้ ในช่วงปี 2024-2028

ทำไมไทยยังพายเรือวนอยู่ในอ่าง รายได้ต่อหัวคนไทย ยังปานกลาง

ตัดภาพมาที่ไทย เมื่อครั้งที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เคยพูดไว้เมื่อครั้งเป็นนายกรัฐมนตรีในปี 2019 ว่า ไทยจะกลายเป็นประเทศรายได้สูงให้ได้ภายในปี 2036 แต่คำถามคือ ถ้าไทยจะเป็นประเทศรายได้สูงได้ ต้องข้ามกับดักเรื่องอะไรไปบ้าง 

พี่ทุยไปค้นเจอข้อมูลบทวิเคราะห์ทางเศรษฐกิจเมื่อวันที่ 7 พ.ย. 2017 เรื่อง Middle Income Trap : กับดักเศรษฐกิจที่รอการก้าวข้าม ที่แพรวไพลิน วงษ์สินธุวิเศษ และณัชพล จรูญพิพัฒน์กุล เศรษฐกรของ ธนาคารแห่งประเทศไทย(ธปท.) ตั้งข้อสังเกตที่น่าสนใจไว้ว่า ไทยมีแนวโน้มใช้เวลานานกว่าประเทศอื่นในภูมิภาคเดียวกัน เพื่อที่จะหลุดพ้นกับดักรายได้ปานกลาง เพราะรายได้ต่อหัวเพิ่มขึ้นช้า และการเติบโตของเศรษฐกิจก็ทยอยลดลงต่อเนื่อง

ปัจจัยที่ทำให้ไทยติดกับดักรายได้ปานกลาง  

  • ความสามารถการแข่งขันของประเทศที่ยังไม่เพียงพอ
  • ความพร้อมด้านเทคโนโลยี 
  • นวัตกรรมอยู่ในระดับต่ำ
  • มีปัญหาด้านการศึกษา
  • ประสิทธิภาพหน่วยงานรัฐและเสถียรภาพการเมืองไม่เพียงพอ ขาดความต่อเนื่องด้านนโยบาย
  • โครงสร้างเศรษฐกิจ

สิ่งที่ต้องทำเพื่อยกระดับไปเป็นประเทศรายได้สูง

  • งทุนมุ่งเน้นด้านนวัตกรรม
  • ผลิตสินค้าที่มีมูลค่าเพิ่มสูง
  • พัฒนาประสิทธิภาพแรงงานต่อเนื่อง

ถ้าดูจากสิ่งที่ไทยพยายามทำในช่วงที่ผ่านมา โดยเฉพาะด้านการพัฒนาแรงงาน พัฒนาการผลิตสินค้ามูลค่าสูง ก็เห็นแหละว่า ไม่ใช่เราไม่ทำอะไรเลย เพียงแต่พี่ทุยมองว่า เราอาจจะยังไม่ได้ทำเต็มที่

ซึ่งโดยรวมแล้ว ถ้าไทยจะเดินตามฝันไปถึงประเทศรายได้สูงได้ อาจจะไม่หมู แต่ถ้าทุกหน่วยงานผลักดันอย่างเต็มที่ คนในประเทศมีเป้าหมายตรงกันว่าร่วมกันพัฒนาตัวเองเพื่อประเทศจะได้มุ่งหน้าสู่ประเทศรายได้สูง พี่ทุยก็คิดว่าไม่มีอะไรที่เป็นไปไมได้ แต่ทุกความตั้งใจพัฒนา ไม่ใช่แค่การพูดว่า “จะทำ” แล้วไม่ลงมือทำ

อ่านเพิ่ม

รูปบน ของ desktop
รูปล่าง ของ mobile